മുഹമ്മദ് ശമീം

വൈയക്തികമായ വിഷാദങ്ങള്‍ക്കുള്ള മറുമരുന്നായി ഖുര്‍ആനിൽ ഒരധ്യായമുണ്ട്. സൂറഃ അദ്ദുഹാ എന്നാണ് അതിന്റെ പേര്. അതില്‍ത്തന്നെ മനുഷ്യനെ അവന്റെ സാമൂഹികബാധ്യതകളിലേക്കുണര്‍ത്താനും ശ്രമിക്കുന്നു. തൊട്ടുടനെ വരുന്ന അധ്യായമാകട്ടെ, അവനിൽ ആത്മവിശ്വാസം…

സംവാദങ്ങളിൽ സത്യസന്ധത, ആത്മാർത്ഥത, വിശാലത, ഗുണകാംക്ഷ തുടങ്ങിയ മൂല്യങ്ങൾക്ക് ഖുർആൻ പ്രാധാന്യം നൽകുന്നു. കാര്യങ്ങൾ ശ്രദ്ധിച്ച് കേൾക്കുകയും അതിൽ ഉത്തമമായതിനെ അനുധാവനം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നതിനെക്കുറിച്ച പരാമർശം കഴിഞ്ഞ…

എന്തായിരിക്കും ഒരാൾക്ക് ഏറ്റവും പ്രിയപ്പെട്ടത്? മറ്റു പല ചോദ്യങ്ങൾക്കുമെന്ന പോലെ ഇതിനും ആപേക്ഷികമായ ഉത്തരം മാത്രമേ നല്‍കാൻ പറ്റൂ. പട്ടിണിയിലേക്കെത്തി നിൽക്കുന്ന ഒരാൾക്ക് ഭക്ഷണത്തെക്കാൾ പ്രിയപ്പെട്ടതല്ല ഒന്നും.…

വെറും വാചാടോപങ്ങൾക്കുള്ള ചില ഉദാഹരണങ്ങൾ പറയാം. നൈജീരിയൻ സാഹിത്യകാരനായ ചിനുവ അചേബേയുടെ ഒരു നോവലാണ് Anthlls of the Savannah. അതിൽ പറയുന്ന ഒരു കഥയുണ്ട്. ദിവസങ്ങളായി…

ഇസ്‌ലാമിക പ്രതലത്തിലേക്ക് വരുമ്പോൾ എന്തിലുമെന്ന പോലെ ഇതിലും നിയ്യത്ത് പ്രധാനമായി വരുന്നു. സത്യം കണ്ടെത്തുകയോ സ്ഥാപിക്കുകയോ ചെയ്യുക എന്നതിനപ്പുറം വൈയക്തികമായ ഈഗോയുടെ സംസ്ഥാപനം എന്നതിലേക്ക് ഉദ്ദേശ്യം വഴിമാറിപ്പോയാൽ…

ഒരു കാര്യത്തിന്റെ സത്യാവസ്ഥ അറിയാനോ സ്ഥാപിക്കാനോ വേണ്ടി, പരസ്പരഭിന്നമായ ആശയങ്ങൾ വെച്ചുപുലര്‍ത്തുന്ന രണ്ടോ അതിലധികമോ പേർ നടത്തുന്ന വിഹിതമായ ചര്‍ച്ച എന്ന് സംവാദത്തെ നിര്‍വചിക്കാം. ഭിന്നങ്ങളും വിവിധങ്ങളുമായ…

കാര്‍ട്ടീസിയൻ സംവാദങ്ങളും യുക്തിയെയാണ് ആശ്രയിക്കുന്നത്. വിശകലനത്തിന്റെ നാല് നിയമങ്ങള്‍ അവതരിപ്പിക്കുന്നുണ്ട് ഹൊനെ ദെകാർത്ത് (Rene Descartes). ഒന്ന്) ഒരു കാര്യത്തെ വ്യക്തമായും വിവേചിച്ചും അറിയുന്നത് വരെ അതിനെ…

“Religion, as it is understood in the West, does not lead toward progress, and science does not lead toward humanism”…

തത്വചിന്തയുടെ ചരിത്രത്തിൽ ഡിബേറ്റുകൾ സുപ്രധാനമായ ഒരു ശീര്‍ഷകം തന്നെയാണ്. സോക്രട്ടീസ് സംവാദകലയെ ജ്ഞാനാന്വേഷണത്തിന്റെ മുഖ്യോപാധിയായി കണ്ടു. സവിശേഷമായ സംവാദരീതിയും അദ്ദേഹം ആവിഷ്‌കരിച്ചു. സോക്രാട്ടിക് ഡിബേറ്റ് എന്നാണ് ഇത്…

ബോധത്തിലും ബോധ്യത്തിലും അധിഷ്ഠിതമായ ചിന്തകളിലൂടെയും അനുഭവങ്ങളിലൂടെയുമാവണം ഒരാൾ അയാളുടെ സത്യം തെരഞ്ഞെടുക്കേണ്ടത്. കേവലഗതാനുഗതികത്വം മനുഷ്യരിൽ ശരിയായ ആത്മവിശ്വാസമോ ആത്മസംതൃപ്തിയോ നിറയ്ക്കാൻ പര്യാപ്തമല്ല. കേട്ടും കണ്ടും ചിന്തിക്കുകയോ അവബോധം…