1. കര്‍ണാടക തിരഞ്ഞെടുപ്പില്‍ കോണ്‍ഗ്രസിന്റെ ഉജ്ജ്വല വിജയം ഇന്ത്യന്‍ ജനാധിപത്യത്തിന്റെ നല്ല ആരോഗ്യം ‘തെളിയിക്കുന്നതല്ല’. രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള മിക്ക സംസ്ഥാനങ്ങളും പ്രതിപക്ഷമാണ് ഭരിക്കുന്നത് എന്ന വസ്തുത കൊണ്ടൊന്നും പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയുടെ കീഴില്‍ സ്വേച്ഛാധിപത്യ രീതിയില്‍ സ്ഥാപനവല്‍ക്കരിക്കപ്പെട്ട അന്യായമായ നടപടികളില്‍ നിന്ന് പിന്‍മാറുന്നില്ല. കര്‍ണാടക വിജയം സുരക്ഷിതമാക്കിയ സാഹചര്യം കണക്കിലെടുത്ത്, സംസ്ഥാനത്തെ ജനങ്ങള്‍ പ്രകടിപ്പിച്ച കടുത്ത രോഷം കൂടുതല്‍ പിടിച്ചെടുക്കുന്നതിന് സ്വീകാര്യമാണ്.
2. എന്‍ഫോഴ്സ്മെന്റ് ഡയറക്ടറേറ്റ്, സെന്‍ട്രല്‍ ബ്യൂറോ ഓഫ് ഇന്‍വെസ്റ്റിഗേഷന്‍, ആദായനികുതി വകുപ്പ്, മറ്റ് കേന്ദ്ര ഏജന്‍സികള്‍ എന്നിവയെ ഉപയോഗിച്ച് പ്രതിപക്ഷവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ആളുകളെ ലക്ഷ്യമിട്ടു. തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രചാരണ വേളയിലും ഇത് തടസ്സമില്ലാതെ തുടര്‍ന്നു, പോളിംഗിന് മുമ്പുള്ള അവസാന ദിവസങ്ങളില്‍ ഇത് മൂര്‍ദ്ധന്യാവസ്ഥയിലെത്തി. റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്യുന്നത് ശരിയാണെങ്കില്‍, സി.ബി.ഐ ഡയറക്ടറെ തിരഞ്ഞെടുത്തത് സുതാര്യമല്ലാത്ത രീതിയിലാണെന്നാണ് കരുതുന്നത്.
ഇത്തരം തസ്തികകളിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട വ്യക്തികള്‍ എങ്ങനെയാണ് സ്ഥാപനങ്ങളെയും ജനാധിപത്യത്തെയും അട്ടിമറിച്ചത് എന്നതിന്റെ മുന്‍കാല ഉദാഹരണങ്ങള്‍ കാണാന്‍ കഴിയും. ഇ.ഡി ഡയറക്ടറുടെ നിയമനവും അഭൂതപൂര്‍വമായ വിപുലീകരണവും ഇതിന് ഒരു ഉദാഹരണമാണ്.
3. നരേന്ദ്ര മോദിയുടെയും അമിത് ഷായുടെയും പല പ്രസ്താവനകള്‍ക്കും പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ക്കുമെതിരെ കോണ്‍ഗ്രസും മറ്റുള്ളവരും നല്‍കിയ പരാതികള്‍ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്‍ അവഗണിച്ചു, ഇത് പക്ഷപാതമാണ് പ്രകടമാക്കുന്നത്. ഇത് അടുത്ത തെരഞ്ഞെടുപ്പിലും കാര്യങ്ങള്‍ കൂടുതല്‍ വഷളാക്കിയേക്കും.
വോട്ട് രേഖപ്പെടുത്തുമ്പോള്‍ ജയ് ബജ്രംഗ് ബലി എന്ന് പറയണമെന്ന് വോട്ടര്‍മാരോട് മതപരമായ ആഹ്വാനം നടത്തിയ മോദിക്കെതിരെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷനില്‍ നിന്ന് ഇതുവരെ മറുപടിയോ അറിയിപ്പോ ഉണ്ടായിട്ടില്ല. ഇത് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നിയമത്തിന്റെ ലംഘനമാണെന്ന് കോണ്‍ഗ്രസ് പറഞ്ഞു. എന്നാല്‍ കര്‍ണാടകയുടെ പരമാധികാരത്തെക്കുറിച്ച് സോണിയ ഗാന്ധി ഒരിക്കലും പറയാത്ത അഭിപ്രായത്തിന് കോണ്‍ഗ്രസിന് തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്‍ നോട്ടീസ് നല്‍കിയിട്ടും ഇക്കാര്യത്തില്‍ മൗനം പാലിക്കുകയാണ്.
4. അവ്യക്തമായതും അജ്ഞാതമായതുമായ രാഷ്ട്രീയ ധനസഹായത്തിന്റെ ഭരണഘടനാ സാധുതയെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്ന ഹര്‍ജികള്‍ കേള്‍ക്കുന്നത് സുപ്രീം കോടതി നീട്ടിവെക്കുന്നത് തുടരുന്നതിനിടെയും അജ്ഞാത തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കരാറുകള്‍ വഴി സമാഹരിച്ച ഫണ്ട് വിന്യസിച്ചായിരുന്നു ബി.ജെ.പി പ്രചാരണം. ഇതിനര്‍ത്ഥം കര്‍ണാടക തിരഞ്ഞെടുപ്പ് തീര്‍ച്ചയായും ന്യായവും സ്വതന്ത്രവുമല്ലായിരുന്നു എന്നാണ്. അവ വളരെ ചെലവേറിയതാണ്. താരതമ്യേന നല്ല വരുമാനം കുറഞ്ഞ സ്ഥാനാര്‍ത്ഥികളുടെ വിജയം മാത്രമാണ് ഇതിന് ഒരു അപവാദം.
ബെല്ലാരിയിലെ ഖനി വ്യവസായിയായ ബി.ജെ.പിയുടെ ബി ശ്രീരാമുലുവിനെ കോണ്‍ഗ്രസിന്റെ ബി.നാഗേന്ദ്ര തോല്‍പ്പിച്ചത് പ്രശംസനീയമാണ്.
5. കോര്‍പ്പറേറ്റ് ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള വന്‍കിട ദേശീയ മാധ്യമങ്ങള്‍ ബി.ജെ.പി.യുടെ പ്രചാരണ വിഭാഗമായി പ്രവര്‍ത്തിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. ഔദ്യോഗിക സന്ദര്‍ശനങ്ങള്‍ എന്ന മറപിടിച്ച് മോദി വന്‍തോതില്‍ പൊതു വിഭവങ്ങള്‍ ചെലവഴിച്ചു.
6. ബിജെപിയുടെ പ്രചാരണവും മോദിയുടെ പ്രസംഗങ്ങളും കടുത്ത വര്‍ഗീയവും വംശീയതയും നിറഞ്ഞതായിരുന്നു. കോണ്‍ഗ്രസ് പാര്‍ട്ടി ഭീകരര്‍ക്കൊപ്പം പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നുവെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്നത് മുതല്‍ കോണ്‍ഗ്രസ് ജയിച്ചാല്‍ കലാപമുണ്ടാകുമെന്ന് വരെ അമിത് ഷാ പറഞ്ഞു.
തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് മുന്‍പായി മുസ്ലിംകള്‍ക്കുള്ള 4% സംവരണം നിര്‍ത്തലാക്കാനുള്ള തീരുമാനത്തോടെയാണ് ബിജെപി പ്രചാരണം ആരംഭിച്ചത്. ഈ നീക്കം പിന്നീട് സുപ്രീം കോടതി സ്റ്റേ ചെയ്തു.
ഇ.വി.എം ബട്ടണില്‍ അമര്‍ത്തിയതിന് ശേഷം വോട്ടര്‍മാരോട് ‘ജയ് ബജ്റംഗ് ബലി’ എന്ന് വിളിക്കാന്‍ ആവശ്യപ്പെടുന്നത് മാത്രമായിരുന്നില്ല. ഹിന്ദു വോട്ടര്‍മാരെ ആകര്‍ഷിക്കാന്‍ ‘ദ കേരള സ്റ്റോറി’ എന്ന ധ്രുവീകരണ പ്രചരണ സിനിമയെയും മോദി കര്‍ണാടകയില്‍ ആയുധമാക്കി. പ്രധാനമായും പുറത്തുനിന്നുള്ള ഹിന്ദുത്വ പ്രചാരണത്തിന്റെ കേവലം ഒരു മുഖം മാത്രമായിരുന്നു ബി.എസ് ബൊമ്മൈ.
7. മണിപ്പൂരില്‍ 60-ലധികം ആളുകള്‍ക്ക് ജീവന്‍ നഷ്ടപ്പെടുകയും 35,000-ത്തിലധികം ആളുകള്‍ പലായനം ചെയ്യുകയും ചെയ്ത കലാപത്തെക്കുറിച്ച് പ്രധാനമന്ത്രിയും കേന്ദ്ര ആഭ്യന്തര മന്ത്രിയും മൗനം പാലിക്കുകയും അവഗണിക്കുകയും ചെയ്തു. കര്‍ണാടകയിലെ ‘ഇരട്ട എഞ്ചിന്‍ സര്‍ക്കാരിന്റെ’ പ്രാധാന്യത്തെക്കുറിച്ചും ‘ക്രമസമാധാന’ത്തില്‍ അവരുടെ അവകാശവാദം ഉന്നയിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചും രണ്ട് നേതാക്കളും സ്തുതിപാടുന്നതിനിടെയാണ് ഇത് സംഭവിച്ചത്. സമാനമായി, ഇക്കാലയളവില്‍ ജമ്മു കശ്മീരില്‍ തീവ്രവാദി ആക്രമണത്തില്‍ ഇന്ത്യന്‍ സൈന്യത്തിലെ അഞ്ച് സ്‌പെഷ്യല്‍ ഫോഴ്സ് ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍ക്ക് ജീവന്‍ നഷ്ടപ്പെട്ടു, എന്നാല്‍ അവരുടെ മരണം കര്‍ണാടക പ്രചാരണത്തിന്റെ തിരക്കിലായിരുന്ന മോദി അറിഞ്ഞില്ല.
8. വളരെ അവ്യക്തമായ ഒരു കേസിന്റെ പേരില്‍ കോണ്‍ഗ്രസ് നേതാവ് രാഹുല്‍ ഗാന്ധിയെ ഗുജറാത്ത് കോടതി ലോക്സഭയില്‍ നിന്ന് പുറത്താക്കി, ലോക്സഭാ സ്പീക്കര്‍ അടിയന്തിരമായി നടപടിയെടുത്തു. പ്രചാരണത്തിന്റെ തുടക്കത്തില്‍ കോണ്‍ഗ്രസ് പാര്‍ട്ടിയുടെ മനോവീര്യം തകര്‍ക്കുക എന്നതായിരുന്നു ലക്ഷ്യം, ഇത് വ്യക്തമായും തിരിച്ചടിച്ചു.
9. ബിജെപി സംസ്ഥാന സര്‍ക്കാരിനും കേന്ദ്ര സര്‍ക്കാരിനുമുള്ള ‘40% സര്‍ക്കാര്‍’ എന്ന പേരില്‍ നടത്തിയ പ്രചാരണത്തിനിടെ അദാനി-അഴിമതി വിഷയത്തില്‍ മോദിയുടെ മൗനം അചഞ്ചലമായി തുടര്‍ന്നു. ജമ്മു കശ്മീര്‍ മുന്‍ ഗവര്‍ണര്‍ സത്യപാല്‍ മാലിക് ‘ദി വയറിന്’ നല്‍കിയ അഭിമുഖത്തില്‍ പറഞ്ഞത് പോലെ, ‘മോദി പ്രത്യേകിച്ച് അഴിമതിയെ വെറുക്കുന്നില്ല.’
10. നിസ്സാരമായ കേസുകളും മറ്റ് പ്രതികാര നടപടികളും ഫയല്‍ ചെയ്തുകൊണ്ട് പൗര സമൂഹത്തിന്റെ ശബ്ദങ്ങളെ ഭയപ്പെടുത്താന്‍ തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് മുന്നോടിയായി സംസ്ഥാന തലത്തിലും കേന്ദ്ര തലത്തിലും ബിജെപി സര്‍ക്കാര്‍ പരമാവധി ശ്രമിച്ചു. ഹിന്ദുത്വത്തെ വിമര്‍ശിച്ചുകൊണ്ടുള്ള സോഷ്യല്‍ മീഡിയ പോസ്റ്റിന്റെ പേരില്‍ നടന്‍ ചേതന്‍ കുമാറിന്റെ അറസ്റ്റും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഓവര്‍സീസ് സിറ്റിസണ്‍ ഓഫ് ഇന്ത്യ കാര്‍ഡ് റദ്ദാക്കാനുള്ള തീരുമാനവും ഇതിന് ഉദാഹരണമാണ്.
