പ്രമുഖ സ്വിസ്-മുസ്ലിം പണ്ഡിതനും തത്ത്വചിന്തകനും ദൈവശാസ്ത്രജ്ഞനുമായ താരിഖ് റമദാൻ ഇസ്‌ലാമിനെക്കുറിച്ചുള്ള വ്യവഹാരത്തിലും ആധുനികതയുമായുള്ള അതിന്റെ വിഭജനത്തിലും ഒരു പ്രധാന വ്യക്തിയാണ്. സമകാലിക സമൂഹം അവതരിപ്പിക്കുന്ന വെല്ലുവിളികളോടും അവസരങ്ങളോടും ഇസ്ലാമിക തത്വങ്ങളെ സമന്വയിപ്പിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്ന സൂക്ഷ്മമായ സമീപനമാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചിന്താധാരയുടെ സവിശേഷത.
ഹസനുൽ ബന്ന-സഈദ് റമദാൻ-താരിഖ് റമദാൻ
താരിഖ് റമദാൻ, സഈദ് റമദാൻ, ഹസനുൽ ബന്ന എന്നിവർക്ക് അവരുടെ പ്രത്യയശാസ്ത്ര വീക്ഷണങ്ങളിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് ഇസ്ലാമിക നവോത്ഥാനത്തെയും സാമൂഹിക പ്രവർത്തനത്തെയും സംബന്ധിച്ച് സമാനതകളും വ്യത്യാസങ്ങളുമുണ്ട്. മുസ്ലിം ബ്രദർഹുഡിന്റെ സ്ഥാപകനായ ഹസനുൽ ബന്ന, സാമൂഹികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ പ്രവർത്തനത്തിലൂടെ ഇസ്ലാമിക പരിഷ്‌കരണത്തിന് ഊന്നൽ നൽകി, ഭരണം ഉൾപ്പെടെ ജീവിതത്തിന്റെ എല്ലാ മേഖലകളിലും ഇസ്ലാമിക തത്വങ്ങളിലേക്കുള്ള തിരിച്ചുവരവിന് വേണ്ടി അദ്ദേഹം വാദിച്ചു.
അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരുമകനായ സഈദ് റമദാൻ ഈ പാരമ്പര്യം തുടരുകയും എന്നാൽ പാശ്ചാത്യരും മുസ്ലിം ലോകവും തമ്മിലുള്ള സംഭാഷണം വളർത്തുന്നതിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു. സഈദിൻ്റെ മകനായ താരിഖ് റമദാൻ, ഇസ്ലാമിക മൂല്യങ്ങൾ നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് തന്നെ പാശ്ചാത്യ സമൂഹങ്ങൾക്കുള്ളിൽ സമന്വയം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ഇസ്‌ലാമിൻ്റെ ആധുനിക വ്യാഖ്യാനത്തിനായി വാദിച്ചു. ഇസ്ലാമിക ആക്ടിവിസത്തോടുള്ള അവരുടെ സമീപനങ്ങളിലും പാശ്ചാത്യരുമായുള്ള ഇടപഴകലുകളിലും സമകാലിക സന്ദർഭങ്ങളിൽ ഇസ്ലാമിക നിയമത്തിൻ്റെ വ്യാഖ്യാനങ്ങളിലുമാണ് അവരുടെ വ്യത്യാസങ്ങൾ പ്രധാനമായും ഉള്ളത്.
ഇസ്ലാമിക പരിഷ്കരണവും നവീകരണവും
ഇസ്‌ലാമിനുള്ളിൽ പരിഷ്‌കരണവാദവും നവീകരണ സമീപനവും കൊണ്ടുവരുന്നതിനാണ് റമദാൻ പ്രധാനമായും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രികരിച്ചത്. സമകാലിക വിഷയങ്ങളുടെ വെളിച്ചത്തിൽ ഇസ്ലാമിക അധ്യാപനങ്ങളെ പുനർവ്യാഖ്യാനം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ഇജ്തിഹാദിൻ്റെ പ്രാധാന്യം അദ്ദേഹം ഊന്നിപ്പറയുന്നു. റമദാന്റെ ചിന്തകൾ മുസ്‍ലിംകളെ അവരുടെ വിശ്വാസവുമായി വിമർശനാത്മകമായി ഇടപഴകാൻ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും വികസിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ലോകവുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്ന ചലനാത്മകമായ ബന്ധം വളർത്തിയെടുക്കാനും പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു.
ധാർമ്മിക പെരുമാറ്റത്തിനും സാമൂഹിക നീതിക്കും ഊന്നൽ നൽകുന്നതാണ് റമദാൻ്റെ ചിന്താധാരയുടെ കേന്ദ്രം. ഇസ്ലാമിക മൂല്യങ്ങളും നീതി, സമത്വം, മനുഷ്യാവകാശം എന്നിങ്ങനെയുള്ള സാർവത്രിക തത്വങ്ങളും തമ്മിലുള്ള അന്തർലീനമായ പൊരുത്തത്തിൽ അദ്ദേഹം വിശ്വസിക്കുന്നു. ഇസ്ലാമിക ധാർമ്മിക അടിത്തറയിൽ അധിഷ്‌ഠിതമായ അനുകമ്പയും നീതിയുക്തവുമായ ഒരു സമൂഹത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന സാമൂഹിക പ്രശ്‌നങ്ങളിൽ സജീവമായ ഇടപെടൽ നടത്തണമെന്ന് റമദാൻ വാദിക്കുന്നു.
ചില പരമ്പരാഗത വീക്ഷണങ്ങളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, മുസ്ലിംകൾ പാശ്ചാത്യ സമൂഹങ്ങളിൽ അവരുടെ മതപരമായ സ്വത്വം നിലനിർത്തുന്നതിനെ റമദാൻ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. മുസ്ലിം സമുദായത്തിലെ വൈവിധ്യത്തെ അംഗീകരിക്കുകയും വിവിധ മത-സാംസ്കാരിക വിഭാഗങ്ങൾക്കിടയിൽ സംവാദം വളർത്തുകയും ചെയ്യുന്ന ഒരു ബഹുസ്വര സമീപനത്തിനായി അദ്ദേഹം വാദിക്കുന്നു. മുസ്ലിംകൾ തങ്ങളുടെ വ്യതിരിക്തമായ സ്വത്വം കാത്തുസൂക്ഷിച്ചുകൊണ്ട് തങ്ങളുടെ സമുദായങ്ങൾക്ക് ക്രിയാത്മകമായി സംഭാവന നൽകുന്ന ഒരു സമൂഹത്തെയാണ് റമദാൻ വിഭാവന ചെയ്യുന്നത്.
ആധുനികതയുമായുള്ള വിമർശനാത്മക ഇടപെടൽ
ആധുനികതയുമായി വിമർശനാത്മകമായി ഇടപെടാൻ റമദാൻ മുസ്‍ലിംകളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു. ശാസ്ത്രം, സാങ്കേതികവിദ്യ, സാമൂഹിക ഘടന എന്നിവയിലെ പുരോഗതിയെ അദ്ദേഹം അംഗീകരിക്കുമ്പോൾ തന്നെ വ്യക്തിപരവും കൂട്ടായതുമായ ക്ഷേമത്തിൽ അവ ചെലുത്തുന്ന സ്വാധീനം ശ്രദ്ധാപൂർവ്വം വിലയിരുത്താനും അദ്ദേഹം പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. മൗലികമായ ഇസ്ലാമിക തത്വങ്ങളിൽ വിട്ടുവീഴ്ച ചെയ്യാതെ ആധുനിക ജീവിതത്തിൻ്റെ സങ്കീർണ്ണതകളെ മനസിലാക്കുന്നതാണ് റമദാനിൻ്റെ സമീപനം.
ഇസ്ലാമിക ചട്ടക്കൂടിനുള്ളിൽ നിന്ന് കൊണ്ട് സ്ത്രീകളുടെ അവകാശങ്ങളുടെയും ലിംഗ സമത്വത്തിൻ്റെയും പ്രാധാന്യത്തെ താരിഖ് റമദാൻ്റെ ചിന്താധാര മുന്നോട്ട് വെക്കുന്നു. ജീവിതത്തിൻ്റെ എല്ലാ മേഖലകളിലും സ്ത്രീകളുടെ സജീവമായ പങ്കാളിത്തത്തിന് വേണ്ടി വാദിക്കുന്ന, സമത്വത്തിൻ്റെയും നീതിയുടെയും തത്വങ്ങളുമായി അവ യോജിക്കുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ ഇസ്ലാമിക അധ്യാപനങ്ങളുടെ പുനർവ്യാഖ്യാനം അദ്ദേഹം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു.
വെല്ലുവിളികളും വിമർശനങ്ങളും
റമദാൻ്റെ സമീപനം പിന്തുണ നേടിയിട്ടുണ്ടെങ്കിലും വിമർശനങ്ങളെയും നേരിട്ടിട്ടുണ്ട്. ഇസ്‌ലാമിൻ്റെ പരമ്പരാഗത വ്യാഖ്യാനങ്ങളെ വെല്ലുവിളിക്കുന്ന അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ആശയങ്ങൾ വളരെ പുരോഗമനപരമാണെന്ന് ചില വിമർശകർ വാദിക്കുന്നു. ഇസ്ലാമിക തത്വങ്ങളുടെ വൈവിധ്യമാർന്ന വ്യാഖ്യാനങ്ങളുള്ള സമൂഹങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ കാഴ്ചപ്പാട് നടപ്പിലാക്കുന്നതിൻ്റെ പ്രായോഗികതയെ മറ്റുള്ളവർ ചോദ്യം ചെയ്യുന്നു.
പാരമ്പര്യവും ആധുനികതയും തമ്മിലുള്ള വിടവ് നികത്താൻ ശ്രമിക്കുന്ന ഇസ്ലാമിനോടുള്ള ചലനാത്മകവും വികസിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നതുമായ ഒരു സമീപനത്തെയാണ് താരിഖ് റമദാൻ്റെ ചിന്താധാര പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നത്. വിമർശനാത്മക ഇടപെടൽ, ധാർമ്മികത, സാമൂഹ്യനീതി എന്നിവക്ക് അദ്ദേഹം നൽകിയ ഊന്നൽ, സമകാലിക ലോകത്ത് ഇസ്‌ലാമിൻ്റെ പങ്കിനെക്കുറിച്ച് നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന വ്യവഹാരത്തിന് സംഭാവന നൽകിക്കൊണ്ട് മുസ്ലീം സമുദായത്തിനകത്തും പുറത്തും സുപ്രധാന സംഭാഷണങ്ങൾക്ക് തുടക്കമിടുന്നുണ്ട്.
