ഇസ്രായേല് അധിനിവേശത്തിനെതിരെ ഉജ്വല പോരാട്ടം നടത്തിയ പ്രമുഖ ഫലസ്തീന് ആക്റ്റിവിസ്റ്റും ദീര്ഘകാല തടവുകാരനുമായിരുന്നു ഖാദര് അദ്നാന്. 84 ദിവസത്തെ നിരാഹാരത്തിനൊടുവില് ചൊവ്വാഴ്ചയാണ് ഇസ്രായേലിലെ നിറ്റ്സാണ് ജയിലില് വെച്ച് മരണം വരിച്ചത്. വെസ്റ്റ്ബാങ്ക് സ്വദേശിയായ 45കാരനായ അദ്നാന് ഫലസ്തീന് ഇസ്ലാമിക് ജിഹാദിന്റെ മുതിര്ന്ന അംഗമായിരുന്നു
ഇസ്രായേലിന്റെ വിചാരണ നടപടികളുമായി കഴിഞ്ഞ 20 വര്ഷമായി ജയിലിലും പുറത്തും കഴിയുകയായിരുന്നു അദ്നാന്. കുറ്റം ചുമത്താതെയും വിചാരണയില്ലാതെയുള്ള തന്റെ അറസ്റ്റിനെതിരെ 2023 ഫെബ്രുവരി അഞ്ചിനാണ് നിരാഹാരം ആരംഭിച്ചത്. ‘പ്രാദേശിക സുരക്ഷക്ക് ഭീഷണി’ എന്ന് പറഞ്ഞ് 12 തവണ അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ട അദ്നാന് 2004 മുതല് അഞ്ച് തവണ നിരാഹാരം കിടന്നിട്ടുണ്ട്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണത്തിന് പിന്നാലെ ഗസ്സ മുനമ്പില് നിന്ന് ഇസ്രായേലിലേക്ക് റോക്കറ്റാക്രമണം നടന്നു. ഫലസ്തീനിലുടനീളം പൊതുപണിമുടക്കിനും പ്രതിഷേധ റാലിക്കും ആഹ്വനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.
ജനനം
അധിനിവേശ വെസ്റ്റ് ബാങ്കിലെ ജെനിന് നഗരത്തിനടുത്തുള്ള അറാബെ പട്ടണത്തില് 1978 മാര്ച്ച് 24 നാണ് അദ്നാന് ജനിച്ചത്. കച്ചവടത്തില് ബേക്കറായിരുന്ന അദ്ദേഹം ബിര്സൈറ്റ് സര്വകലാശാലയില് നിന്ന് ഗണിതശാസ്ത്രത്തില് ബിരുദാനന്തര ബിരുദം നേടി. ജെനിന്റെ തെക്ക് ഭാഗത്തുള്ള ഖബാത്യ നഗരത്തില് അദ്ദേഹത്തിന് ഒരു ബേക്കറി ഉണ്ടായിരുന്നു. വിദ്യാര്ത്ഥി കാലഘട്ടത്തില് തന്നെ ഫലസ്തീന് ഇസ്ലാമിക് ജിഹാദിന്റെ(PIJ) രാഷ്ട്രീയ വക്താവായി മാറിയ അദ്നാന് 1999ല് ആദ്യമായി ഇസ്രായേല് അറസ്റ്റ് ചെയ്യുകയും നാല് മാസത്തോളം തടവിലാവുകയും ചെയ്തിരുന്നു.
2012ലെ നിരാഹാര സമരം
2011 ഡിസംബര് 17ന്, അന്ന് 33 വയസ്സുള്ള അദ്നാനെ അറാബെയിലെ വീട്ടില് നിന്ന് ഇസ്രായേല് അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. അറസ്റ്റിലാകുന്ന സമയത്ത് ഭാര്യ റന്ദ ഗര്ഭിണിയായിരുന്നു, ആ സമയം ദമ്പതികള്ക്ക് രണ്ട് ചെറിയ പെണ്മക്കളുണ്ടായിരുന്നു. 18 ദിവസത്തെ ചോദ്യം ചെയ്യലിന് വിധേയനായ അദ്ദേഹത്തെ ഇസ്രായേലിന്റെ ആഭ്യന്തര സുരക്ഷാ സേനയുടെ ഏജന്റുമാര് പീഡിപ്പിക്കുകയും അപമാനിക്കുകയും ചെയ്തു.
ആളുകളെ കുറ്റം ചുമത്താതെയും അവരുടെ അഭിഭാഷകര്ക്ക് തെളിവുകളൊന്നും നല്കാതെയും തടവിലാക്കാന് ഇസ്രായേലി അധികാരികള് സൃഷ്ടിച്ച ‘അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് തടങ്കലില്’ അദ്ദേഹത്തെ അടച്ചു.
അന്ന് ജയിലില് കിടന്നപ്പോള്, അദ്നാന് 66 ദിവസത്തെ നിരാഹാര സമരം നടത്തി. അക്കാലത്ത് ഇസ്രായേലിലെ ഒ ഫലസ്തീന് തടവുകാരന്റെ ഏറ്റവും ദൈര്ഘ്യമേറിയ നിരാഹാരമായിരുന്നു അത്. 2012 ഫെബ്രുവരിയില് ഇസ്രായേല് അധികൃതരുമായി ധാരണയിലെത്തിയതിനെ തുടര്ന്ന് അദ്ദേഹം നിരാഹാര സമരം അവസാനിപ്പിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിരാഹാര സമരം ലോകമെമ്പാടും ശ്രദ്ധ നേടുകയും വെസ്റ്റ് ബാങ്കിലും ഗാസയിലും ഉടനീളം ഐക്യദാര്ഢ്യ പ്രതിഷേധങ്ങള്ക്ക് കാരണമാവുകയും ചെയ്തു.
പതിവ് അറസ്റ്റുകള്
അദ്നാനെ ആകെ 12 തവണ അറസ്റ്റ് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, ചിലപ്പോള് ”ഭരണപരമായ തടങ്കലിലും” ചിലപ്പോള് ”പ്രാദേശിക സുരക്ഷയെ ഭീഷണിപ്പെടുത്തുന്ന പ്രവര്ത്തനങ്ങള്” പോലുള്ള കുറ്റങ്ങളും ചുമത്തി. 2014ല്, അദ്ദേഹത്തെ അറസ്റ്റ് ചെയ്യുകയും ആറ് മാസത്തെ തടവിന് ശിക്ഷിക്കുകയും ചെയ്തു, അത് പിന്നീട് നീട്ടുകയായിരുന്നു. അന്ന് അദ്ദേഹം 56 ദിവസത്തെ നിരാഹാര സമരം നടത്തി, അത് 2015 ജൂലൈ 12-ന് അവസാനിപ്പിച്ച് ജയില് മോചിതനായി.
2023 ഫെബ്രുവരി 5-ന് അന്തിമ അറസ്റ്റിന് മുമ്പ് അദ്നാനെ ഒന്നിലധികം തവണ അറസ്റ്റ് ചെയ്തിരുന്നു. ഇത്തവണ, നിയമവിരുദ്ധമായ ഒരു ഗ്രൂപ്പുമായുള്ള ബന്ധവും അക്രമത്തിനുള്ള പ്രേരണയും ഉള്പ്പെടെയുള്ള കുറ്റങ്ങള് ചുമത്തി ഇസ്രായേല് സൈനിക കോടതിയില് ഹാജരാക്കി അദ്ദേഹത്തിനെതിരെ കുറ്റം ചുമത്തിയതായി ഇസ്രായേല് പ്രിസണ് സര്വീസ് പറഞ്ഞു.
കുറ്റം ചുമത്താതെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തതില് പ്രതിഷേധിച്ച് 87 ദിവസം ഭക്ഷണം കഴിക്കാന് അദ്ദേഹം വിസമ്മതിച്ചതായി പലസ്തീന് പ്രിസണേഴ്സ് സൊസൈറ്റി അറിയിച്ചു. ചൊവ്വാഴ്ചയാണ് അദ്ദേഹത്തെ സെല്ലില് മരിച്ച നിലയില് കണ്ടെത്തിയത്. 80 ദിവസമായി ഭക്ഷണം കഴിക്കാത്ത അദ്നാന്റെ ജീവന് അപകടത്തിലാണെന്ന് അദ്നാന്റെ കുടുംബം മുന്നറിയിപ്പ് നല്കിയിരുന്നു.
ഈ ആഴ്ച ജയിലില് അദ്നാനെ സന്ദര്ശിച്ച ഫിസിഷ്യന്സ് ഫോര് ഹ്യൂമന് റൈറ്റ്സ് ഇസ്രായേല് എന്ന ഗ്രൂപ്പിലെ ഒരു ഡോക്ടര് ”അടിയന്തിരമായി ആശുപത്രിയിലേക്ക് മാറ്റാന്” ആവശ്യപ്പെടുകയും അദ്ദേഹം ആസന്നമായ മരണത്തെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്നു എന്ന് മുന്നറിയിപ്പ് നല്കിയതായി എഎഫ്പി വാര്ത്താ ഏജന്സി റിപ്പോര്ട്ട് ചെയ്തിരുന്നു.
മെഡിക്കല് ടെസ്റ്റുകള്ക്കും വൈദ്യചികിത്സ സ്വീകരിക്കുന്നതിനും അദ്നാന് വിസമ്മതിച്ചതായും അദ്നാനെ സെല്ലില് അബോധാവസ്ഥയില് കാണപ്പെട്ടു എന്നുമാണ് ഇസ്രായേല് ജയില് അധികൃതര് പറഞ്ഞത്.