Sunday, June 26, 2022
islamonlive.in
Hajj & Umra - Islamonlive.in
  • Home
  • News
  • shariah
    • Tharbiyya
    • Quran
      • Thafsir
    • Hadith Padanam
    • Fiqh
    • Faith
    • Adkar
  • Politics
    • Palestine
      • Al-Aqsa
      • Hamas
      • History
      • Opinion
      • News & Views
    • Asia
    • Africa
    • Europe-America
    • Middle East
  • Culture
    • Malabar Agitation
    • History
      • Great Moments
    • Civilization
    • Art & Literature
    • Travel
  • Life
    • Family
    • Women
    • Youth
    • Counselling
      • Parenting
      • Personality
  • Series
    • Book Review
    • Stories
    • Novels
    • Reading Room
    • Studies
    • Vazhivilakk
  • Onlive Talk
    • Editors Desk
    • Interview
  • Profiles
    • Profiles International
    • Profiles National
    • Organisations
  • Specials
    • Fatwa [Question & Answer]
    • Quran Padanam
    • Ramadan
    • Hajj & Umrah
    • Muhammednabi
    • ISLAM PADANAM
  • Your Post
No Result
View All Result
islamonlive.in
  • Home
  • News
  • shariah
    • Tharbiyya
    • Quran
      • Thafsir
    • Hadith Padanam
    • Fiqh
    • Faith
    • Adkar
  • Politics
    • Palestine
      • Al-Aqsa
      • Hamas
      • History
      • Opinion
      • News & Views
    • Asia
    • Africa
    • Europe-America
    • Middle East
  • Culture
    • Malabar Agitation
    • History
      • Great Moments
    • Civilization
    • Art & Literature
    • Travel
  • Life
    • Family
    • Women
    • Youth
    • Counselling
      • Parenting
      • Personality
  • Series
    • Book Review
    • Stories
    • Novels
    • Reading Room
    • Studies
    • Vazhivilakk
  • Onlive Talk
    • Editors Desk
    • Interview
  • Profiles
    • Profiles International
    • Profiles National
    • Organisations
  • Specials
    • Fatwa [Question & Answer]
    • Quran Padanam
    • Ramadan
    • Hajj & Umrah
    • Muhammednabi
    • ISLAM PADANAM
  • Your Post
No Result
View All Result
islamonlive.in
No Result
View All Result
Home Youth

വായന തുറന്നുവെക്കുന്ന ജനാലകള്‍

ശമീര്‍ബാബു കൊടുവള്ളി by ശമീര്‍ബാബു കൊടുവള്ളി
17/05/2022
in Youth
Share on FacebookShare on TwitterShare on WhatsappShare on TelegramShare on Email

‘നിങ്ങള്‍ നല്ല ഒരു പുസ്തകം വായിക്കുമ്പോള്‍,
മാന്ത്രികമായ എന്തെങ്കിലും സംഭവിക്കുമെന്ന് ഞാന്‍ വിശ്വസിക്കുന്നു’ -ജെ.കെ റൗളിങ്

ചുറ്റുമുള്ള പലപല കാര്യങ്ങളിലേക്കും ജനാലകള്‍ തുറന്നുവെക്കുന്ന സാധനയാണ് വായന. വിജ്ഞാനം, സ്നേഹം, ജീവിതം, അനുഭവം, വ്യക്തി, സമൂഹം, പ്രകൃതി, യാത്ര, പ്രത്യാശ, ആശയം തുടങ്ങി ചെറുതും വലുതുമായ, നാം ആസ്വദിക്കുന്നതും ആസ്വദിക്കാത്തതുമായ ഒത്തിരി കാര്യങ്ങള്‍ ഉള്ളകത്തില്‍ തിരിതെളിയിക്കുന്നു വായന. എന്നാല്‍, വായന നല്‍കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ ഫലം ഭാവനയുടെ പൂവിരിയലാണ്. ഭാവനയുടെ തേരിലേറി ജീവിതത്തെ ത്രസിപ്പിക്കാന്‍ ആരെങ്കിലും ഉദേശിക്കുന്നുവെങ്കില്‍, വായനയിലേക്ക് ശിരസ് കുനിച്ചുക്കൊള്ളട്ടെ. ശരീരത്തിന് വ്യായാമം പോലെയാണ് സ്വത്വത്തിന് വായനയെന്ന് ജോസഫ് അഡിസണ്‍ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്.

You might also like

എഴുത്ത് വിപ്ലവമാണ്

വിപ്ലവത്തിന്റെ മുന്നുപാധിയാണ് മാറ്റം

മധുരം നിറഞ്ഞതാവട്ടെ സംസാരം

ശാസ്ത്രത്തിന്റെ പരിമിതിയും സാധ്യതയും

പൂര്‍ണതയാണ് വായനയുടെ മറ്റൊരു ഫലം. വായന മനുഷ്യനെ പൂര്‍ണനാക്കുന്നുവെന്ന് ഫ്രാന്‍സിസ് ബേക്കണ്‍. അല്ലേലും വായനപോലെ മറ്റെന്തുണ്ട് ഈ പ്രപഞ്ചത്തില്‍. കാഴ്ച കണ്ണിന്റെ പ്രക്രിയയാണ്. കേള്‍വി ചെവിയുടെ പ്രക്രിയയും. മൂക്കിന്റെ പ്രക്രിയ ഗന്ധമാണെങ്കില്‍, നാവിന്റെ പ്രക്രിയയാണ് രുചി. എന്നാല്‍, വായന കാഴ്ചക്കും കേള്‍വിക്കും ഗന്ധത്തിനും രുചിക്കും അപ്പുറമുള്ള ഒരു ആത്മീയ കര്‍മമത്രെ. വായനയില്‍ കണ്ണും ചെവിയും മൂക്കും നാവും ഒരുപോലെ പങ്കാളിയാവുന്നു. വായിക്കുമ്പോള്‍, ഒരേസമയം വായിക്കുന്ന ആശയങ്ങളെ ദര്‍ശിക്കുകയും ശ്രവിക്കുകയും മണക്കുകയും രുചിക്കുകയും ചെയ്യാം. ഫലമെന്നോണം, ആത്മാവില്‍ പുതിയ ദര്‍ശനങ്ങളും വെളിപാടുകളും ഉതിര്‍ക്കുന്നു.

സാഹിത്യവായനയാണ് വായനയിലെ പ്രധാനയിനം. കഥകളും കവിതകളും നോവലുകളുമില്ലെങ്കില്‍, ജീവിതം വിരസമായേനേ. ഭാവനയെ സമ്പന്നമാക്കുന്നതില്‍ സാഹിത്യവായനപോലെ മറ്റൊന്നില്ല. അതുപോലെ, സ്വപ്നം കാണാന്‍ പഠിപ്പിക്കുന്നു സാഹിത്യവായന. കസന്‍ദ്സാക്കീസിന്റെ സെന്റ് ഫ്രാന്‍സിസ് എന്ന നോവലില്‍ ഒരു ശലഭപ്പുഴുവിന്റെ കഥ പറയുന്നുണ്ട്. ശലഭപ്പുഴു സ്വര്‍ഗ കവാടത്തില്‍ചെന്ന് മുട്ടുന്നു. അപ്പോള്‍ ‘ഇവിടെ പുഴുക്കള്‍ക്ക് പ്രവേശനമില്ലെ’ന്നായിരുന്നു അകത്തുനിന്ന് ലഭിച്ച മറുപടി. ശലഭപ്പുഴു ഭൂമിയിലേക്ക് ഇഴഞ്ഞിഴഞ്ഞ് മടങ്ങി, പൂര്‍ണ ശലഭമായി സ്വര്‍ഗത്തിലേക്ക് തിരിച്ചുവരാന്‍. ശലഭമാവലാണ് ശലഭപ്പുഴുവിന്റെ ദൗത്യം. ശലഭമാവാതെ സ്വര്‍ഗത്തില്‍ചെന്ന് മുട്ടിയിട്ട് ഫലമില്ല. അതായത്, വിതക്കാതെ കൊയ്യാനാവില്ല; നടാതെ തിന്നാനാവില്ല. ആരാണീ ശലഭപ്പുഴു? നമ്മള്‍തന്നെ. ശലഭപ്പുഴുവില്‍നിന്ന് ശലഭത്തിലേക്കുള്ള മാറ്റത്തിന് നാം കര്‍മനിരതമാവണം; സ്വര്‍ഗം സ്വപ്നം കാണണം; അങ്ങനെ പ്രത്യാശ നിറഞ്ഞതാവട്ടെ ജീവിതം.

സ്വന്തം ആദര്‍ശവും ജീവിതത്തിന്റെ അര്‍ഥങ്ങളും അറിയാന്‍ സഹായകമാവുന്ന ആശയവായനയാണ് വായനയിലെ മറ്റൊരിനം. ഈ അര്‍ഥത്തില്‍ വിശുദ്ധവേദത്തിന്റെയും തിരുചര്യയുടെയും വായന ജീവിതത്തിന് പുതിയ തെളിച്ചവും ദിശയും നല്‍കുന്നു. ഇസ്ലാമിലെ ഓരോ പാഠത്തിനും പൊരുളുകളും ലക്ഷ്യങ്ങളുമുണ്ട്. ആഴത്തിലുള്ള വായനയില്‍നിന്നാണ് അത്തരം കാര്യങ്ങള്‍ ഗ്രഹിക്കാനാവുന്നത്. സ്വപരിസരത്തെ അറിഞ്ഞിരിക്കാന്‍ സഹായിക്കുന്ന വായനയും പ്രധാനമാണ്. സമകാലീന ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാന പ്രശ്നമാണല്ലോ സംഘ്ഫാഷിസം. ക്ലാസിക്കല്‍ വംശീയ ധാരകളായ ജര്‍മനിയിലെ നാസിസത്തേക്കാളും ഇറ്റലിയിലെ ഫാഷിസത്തേക്കാളും അപകടകരമാണ് സംഘ്ഫാഷിസം. അതിന് ദേശീയവും പ്രത്യയശാസ്ത്രവും പ്രായോഗികവുമായ തലങ്ങളുണ്ട്. ഇന്ത്യന്‍ മണ്ണില്‍ ആഴത്തില്‍ വേരൂന്നിയ വംശീയചിന്തയാണ് സംഘ്ഫാഷിസം.

വായനക്ക് ഇസ്ലാം വലിയ പ്രോല്‍സാഹനമാണ് നല്‍കുന്നത്. വിശുദ്ധവേദത്തില്‍ ആദ്യം അവതരിച്ച അഞ്ച് സൂക്തങ്ങള്‍ വായനയുടെ പ്രാധാന്യത്തെയാണ് അടിവരയിടുന്നത്. അതില്‍ രണ്ടിടത്ത് വായിക്കാന്‍ ആഹ്വാനംചെയ്യുന്നു. ആവര്‍ത്തിച്ചുള്ള വായന, പഠനം, വിജ്ഞാനാന്വേഷണം എന്നിവ ജീവിതത്തിന്റെ ശീലമാവണം. വായനക്ക് ലഭിച്ച പ്രചോദനമാണ് ഇസ്ലാമിക ചരിത്രത്തിലുടനീളമുള്ള ഗ്രന്ഥശാലകളുടെ പിറവിക്ക് കാരണം. ബാഗ്ദാദിലെയും കൊര്‍ദോവയിലെയും ഗ്രന്ഥശാലകള്‍ പുകള്‍പെറ്റതായിരുന്നു. അബ്ബാസിയ യുഗത്തില്‍ ഖലീഫ ഹാറൂന്‍ റശീദ് സ്ഥാപിച്ച വിജ്ഞാനസൗധം(ബൈത്തുല്‍ഹിക്മ) പുസ്തകങ്ങളുടെ വലിയൊരു കലവറ തന്നെയായിരുന്നു. ഹീബ്രു, ലാറ്റിന്‍, അരമായ, സിറിയന്‍, ഗ്രീക്ക്, സംസ്‌കൃതം തുടങ്ങിയ ഭാഷകളില്‍നിന്ന് അറബി ഭാഷയിലേക്കും അറബിഭാഷയില്‍നിന്ന് മറ്റു ഭാഷകളിലേക്കും അക്കാലത്ത് ധാരാളം കൃതികള്‍ വിവര്‍ത്തനം ചെയ്യപ്പെടുകയുണ്ടായി.

Facebook Comments
ശമീര്‍ബാബു കൊടുവള്ളി

ശമീര്‍ബാബു കൊടുവള്ളി

കുഞ്ഞിരായിന്‍-സുലൈഖ ദമ്പതികളുടെ മകനായി 1981ല്‍ ജനനം. കൊടുവള്ളിയിലെ വ്യത്യസ്ത സ്‌കൂളുകളില്‍ പ്രാഥമിക പഠനം. ശാന്തപുരം അല്‍ജാമിഅ അല്‍ഇസ്‌ലാമിയയില്‍നിന്ന് ഇസ്‌ലാമിക് സ്റ്റഡീസില്‍ ബിരുദം. അലീഗഢ് മുസ്‌ലിം യൂനിവേഴ്‌സിറ്റിയില്‍നിന്ന് അതേ വിഷയത്തില്‍ ബിരുദാനന്തര ബിരുദം. കേരള ജമാഅത്തിനു കീഴിലെ ഗവേഷണവകുപ്പായ സെന്റര്‍ ഫോര്‍ സ്റ്റഡീസ് ആന്റ് റിസര്‍ച്ചിന്റെ സെക്രട്ടറിയായി ജോലിചെയ്യുന്നു. മലയാളഭാഷക്കു പുറമെ അറബി, ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷകളില്‍ പ്രാവീണ്യം. മുസ്ഫിറ മാളുവാണ് ഇണ. റസിന്‍ ശാഹ്, ശൈസ് ശാന്‍, തമിസ് ശൈന്‍ എന്നിവര്‍ മക്കള്‍.

Related Posts

Youth

എഴുത്ത് വിപ്ലവമാണ്

by ശമീര്‍ബാബു കൊടുവള്ളി
25/06/2022
Youth

വിപ്ലവത്തിന്റെ മുന്നുപാധിയാണ് മാറ്റം

by ശമീര്‍ബാബു കൊടുവള്ളി
16/06/2022
Youth

മധുരം നിറഞ്ഞതാവട്ടെ സംസാരം

by ശമീര്‍ബാബു കൊടുവള്ളി
06/06/2022
Youth

ശാസ്ത്രത്തിന്റെ പരിമിതിയും സാധ്യതയും

by ശമീര്‍ബാബു കൊടുവള്ളി
27/05/2022
Youth

വിജയം നേടാൻ മുറുകെ പിടിക്കേണ്ട അഞ്ച് കാര്യങ്ങൾ

by ഇബ്‌റാഹിം ശംനാട്
24/05/2022

Don't miss it

efgty.jpg
Africa

ഈജിപ്ത്: ഭരണത്തിനും പ്രതികരണത്തിനും മധ്യേ

03/12/2012
copying.jpg
Your Voice

പരീക്ഷയിലെ കോപ്പിയടിയുടെ വിധി?

04/01/2017
Faith

ദുനിയാവ് നിസാരമാണെന്ന് പറയുന്ന ഹദീസുകളെ എങ്ങനെ വായിക്കണം?

12/05/2022
Sword-vs-pen.jpg
Vazhivilakk

ആശയ ദാരിദ്ര്യവും ആയുധ പ്രയോഗവും

27/06/2012
madayi-palli.jpg
Reading Room

കേരള മുസ്‌ലിം ചരിത്രവും മാടായിപ്പള്ളിയും

20/05/2017

ഈജിപ്തിലെ ‘പ്രഥമ വനിത’

09/07/2012
History

കോഹിനൂര്‍ ; ഒരു രത്‌നത്തിന്റെ ജാതകം

01/09/2014
Stories

ഇബ്‌റാഹീം ഖലീലിനെ പോലൊരു ഖൗലാനി

09/09/2015

Recent Post

ഗുജറാത്ത് വംശഹത്യാ കേസ്; പൊലീസ് മര്‍ദിച്ചതായി ടീസ്റ്റ സെറ്റല്‍വാദ്

26/06/2022

ജീവിക്കാനുള്ള തങ്ങളുടെ അവകാശത്തിന് ലോകം കനിയണമെന്ന് താലിബാന്‍

26/06/2022

അക്ഷരങ്ങളുളള മനുഷ്യൻ

26/06/2022

മയ്യിത്ത് നമസ്കാരം ( 5 – 15 )

26/06/2022

അമേരിക്കയിലെ ഗര്‍ഭഛിദ്രവും ജപ്പാനിലെ സ്വവര്‍ഗ്ഗ വിവാഹവും

25/06/2022

Categories

Art & Literature Book Review Civilization Columns Counselling Culture Economy Editors Desk Egypt Faith Family Fiqh Hadith Padanam History Human Rights In Brief incidents India Today Interview Islam Padanam Kerala Voice Knowledge Middle East News News & Views Onlive Talk Parenting Personality Politics Pravasam Profiles Profiles International Profiles National Quran Reading Room Stories Studies Sunnah Tharbiyya Vazhivilakk Views Women World Wide Your Voice Youth

Follow Us On Facebook

Follow Us On Instagram

  • എഴുത്താണോ, അതല്ല സംസാരമാണോ ദീർഘകാലം നിലനിൽക്കുക? മറ്റൊരു ഭാഷയിൽ പറഞ്ഞാൽ, പ്രസംഗമാണോ കാലത്തെ കൂടുതൽ അതിജീവിക്കുക? സാംസ്‌കാരിക ലോകത്ത് ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ട വിഷയമാണിത്. എഴുത്തിനും സംസാരത്തിനും അവയുടേതായ പ്രസക്തിയുണ്ടെന്നതാണ് സത്യം....Read More data-src=
  • ഇതുപോലെയൊരു വിളി ഇഹ്സാൻ ജാഫ്രിയെന്ന മറ്റൊരു കോൺഗ്രസ്സ് മുൻ എം പിയും നടത്തിയിരുന്നു. സ്വന്തം മരണം മുന്നിൽ കണ്ടുള്ള ദയനീയമായ വിളിയായിരുന്നു അത്....Read More data-src=
  • ഫലസ്തീൻ ഭൂമി കൈയേറുന്നത് ഇസ്രായേൽ നിർബാധം തുടരുകയാണ്. ഇസ്രായേൽ കുടിയേറ്റങ്ങളും കുടിയേറ്റക്കാരുടെ അതിക്രമങ്ങളും വർധിച്ചുവരുകയാണ്. കഴിഞ്ഞ ചൊവ്വാഴ്ചയാണ് (21.06.2022) അധിനിവേശ വെസ്റ്റ് ബാങ്ക് മേഖലയിലെ സൽഫീത്തിലെ ഇസ്‌കാക്ക ഗ്രാമത്തിലെ 27കാരനായ ഹസൻ ഹർബിനെ ഇസ്രായേൽ കുടിയേറ്റക്കാർ കൊലപ്പെടുത്തിയത്....Read More data-src=
  • ഇസ്ലാമിക നാഗരികതയ്ക്ക് അതിന്റെ പരിചിതമായ മുഖത്തിനുമപ്പുറം മറ്റു പല മുഖങ്ങളുമുണ്ട്. പള്ളികളും മദ്‌റസകളും ഗ്രന്ഥങ്ങളുമായി ചുറ്റിപ്പറ്റി ജീവിക്കുന്ന ജനങ്ങള്‍ തിങ്ങിപ്പാര്‍ക്കുന്ന ഒരു രാഷ്ട്രസംവിധാനമല്ല ഇസ്ലാമിന്റേത്,...Read More data-src=
  • പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളിലെ ചില ഫെമിനിസ്റ്റുക്കൾ ഭർത്താവ് ഭാര്യയുമായി ലൈംഗിക ബന്ധത്തിൽ ഏർപ്പെടുന്നതിനെ നിർബന്ധിത വേഴ്ച (ബലാത്സംഗം) എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. മാത്രവുമല്ല ഭർത്താവിനെ തടവിന് ശിക്ഷിക്കാൻ ...Read More data-src=
  • ചോദ്യം- ഹജറുൽ അസ്വദ് സ്പർശിക്കുകയും ചുംബിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് സംബന്ധിച്ച് നിവേദനം ചെയ്യപ്പെട്ട ഹദീസുകളെല്ലാം തള്ളിക്കളയുന്ന ഒരു ലഘുലേഖ കാണാനിടയായി . അവ ഇസ്ലാമിന്റെ അടിത്തറയായ തൗഹീദിന്ന് നിരക്കുന്നതല്ല എന്നാണ് ലഘുലേഖാകർത്താവിന്റെ പക്ഷം. അങ്ങയുടെ അഭിപ്രായമെന്താണ് ?

https://hajj.islamonlive.in/fatwa/hajarul-aswad/
  • ഇസ്ലാമിക നാഗരികതയ്ക്ക് അതിന്റെ പരിചിതമായ മുഖത്തിനുമപ്പുറം മറ്റു പല മുഖങ്ങളുമുണ്ട്. പള്ളികളും മദ്‌റസകളും ഗ്രന്ഥങ്ങളുമായി ചുറ്റിപ്പറ്റി ജീവിക്കുന്ന ജനങ്ങള്‍ തിങ്ങിപ്പാര്‍ക്കുന്ന ഒരു രാഷ്ട്രസംവിധാനമല്ല ഇസ്ലാമിന്റേത്, മറിച്ച് ഇതിനൊക്കെ പുറമെ ആരോഗ്യകരമായ വിനോദങ്ങളും ശാരീരികമായും ബൗദ്ധികമായും ഫലം ചെയ്യുന്ന,...Read More data-src=
  • അഗ്നിപഥ്; പ്രതിഷേധിക്കുന്നവരുടെ വീട് പൊളിക്കുന്നില്ലേ ? റാണ അയ്യൂബ്
https://islamonlive.in/news/rana-ayyoob-criticise-agnipath-protest/

📲  കൂടുതല്‍ വായനക്ക് വാട്‌സാപ് ഗ്രൂപ്പില്‍ അംഗമാകൂ ... 👉: https://chat.whatsapp.com/EwN6Ty3kPZe7ZSFRGTsaRU

ആള്‍ക്കൂട്ടം ട്രെയിനുകള്‍ കത്തിക്കുകയും പൊലിസിനെ ആക്രമിക്കുകയും കല്ലേറ് നടത്തുകയും സര്‍ക്കാര്‍ ഓഫീസുകളും റെയില്‍വേ സ്വത്തുക്കളും തകര്‍ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. യോഗി ആതിഥ്യനാഥ് താങ്കള്‍ അവരുടെ വീട് തകര്‍ക്കുന്നില്ലേ ?
#Agnipath #RSSGoons
  • ഹജ്ജിന്റെയും ഉംറയുടെയും പ്രവർത്തനങ്ങൾ വിശദീകരിക്കുന്നതിൽ പ്രാധാന്യം കൽപിക്കപ്പെടുന്ന നിരവധി സാങ്കേതിക പദാവലികളുണ്ട്. ഹജ്ജും ഉംറയും ചെയ്യുന്നവർക്ക്(ഹാജിയും മുഅ്തമിറും) ഉപകാര പ്രദമാകുന്ന ചില പദാവലികൾ പരിചയപ്പെടുത്തുകയാണ് ഈ ലേഖനത്തിന്റെ താൽപര്യം. ... 
https://hajj.islamonlive.in/fiqh/technical-terminology-of-hajj-and-umrah/
#hajj2022 #hajjguide
  • ഇസ്‌ലാം ഓണ്‍ലൈവ്
  • Contact US
  • Privacy Policy
  • Terms of Use
  • Donate

© 2020 islamonlive.in

No Result
View All Result
  • Home
  • News
  • shariah
    • Tharbiyya
    • Quran
      • Thafsir
    • Hadith Padanam
    • Fiqh
    • Faith
    • Adkar
  • Politics
    • Palestine
      • Al-Aqsa
      • Hamas
      • History
      • Opinion
      • News & Views
    • Asia
    • Africa
    • Europe-America
    • Middle East
  • Culture
    • Malabar Agitation
    • History
      • Great Moments
    • Civilization
    • Art & Literature
    • Travel
  • Life
    • Family
    • Women
    • Youth
    • Counselling
      • Parenting
      • Personality
  • Series
    • Book Review
    • Stories
    • Novels
    • Reading Room
    • Studies
    • Vazhivilakk
  • Onlive Talk
    • Editors Desk
    • Interview
  • Profiles
    • Profiles International
    • Profiles National
    • Organisations
  • Specials
    • Fatwa [Question & Answer]
    • Quran Padanam
    • Ramadan
    • Hajj & Umrah
    • Muhammednabi
    • ISLAM PADANAM
  • Your Post

© 2020 islamonlive.in

error: Content is protected !!