ഇസ് ലാമിക പ്രസ്ഥാനവുമായി അഫിലിയേറ്റ് ചെയ്തവര്‍ക്കോ അതിനോട് അനുഭാവം പുലര്‍ത്തുന്നവര്‍ക്കോ പ്രമുഖ പ്രത്യയശാസ്ത്രജ്ഞനും ചിന്തകനും സൈദ്ധാന്തികനുമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന സയ്യിദ് ഖുത്ബിനെ നിരാകരിക്കാനാവില്ല. വൈയക്തികവും ഭൗതികവുമായ അനുഭവങ്ങള്‍ക്ക് പുറമേ, ആയിരക്കണക്കിന് ചെറുപ്പക്കാര്‍ക്ക് ഒരു കാന്തമായി വര്‍ത്തിക്കാന്‍ അദ്ദേഹത്തിന് സാധിച്ചു. തന്റെ വധശിക്ഷയില്‍ കലാശിച്ച കഷ്ടതകളോടും പരീക്ഷണങ്ങളോടും സ്ഥിരോത്സാഹത്തിന്റെയും ക്ഷമയുടെയും അര്‍ത്ഥങ്ങള്‍ കണ്ടപ്പോള്‍, സയ്യിദ് ഖുത്ബിന്റെ ഓരോ വാക്കിനും അതിന്റെ പുസ്തകങ്ങളിലും, ലേഖനങ്ങളിലും, കവിതകളിലും, അത് സ്വീകരിക്കുന്നവരുടെ ഹൃദയങ്ങളില്‍ വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തുകയുണ്ടായി.

സയ്യിദ് ഖുത്ബ് പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്ന ഈ ചിത്രം ഇസ് ലാമിക പ്രസ്ഥാനങ്ങള്‍ ഇസ്ലാമിക ആഹ്വാനത്തിനും സത്യവചനത്തിനും രക്തസാക്ഷിയായി അവതരിപ്പിക്കുകയും അവരുടെ അനീതി തെളിയിക്കാന്‍ ഉപയോഗിക്കുകയുമാണുണ്ടായത്. ആഘോഷിക്കപ്പെട്ടിരുന്ന ഒരു വ്യക്തിയില്‍ നിന്ന് മാറി ഇന്ന് അദ്ദഹം പരസ്പരം തര്‍ക്കിക്കാനുള്ള ബിന്ദുവായി മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. ഇസ്ലാമിക സ്‌പെക്ട്രത്തിന്റെ ഭാഗമായി സയ്യിദ് ഖുത്ബിനെതിരെ ഇസ്ലാമിക വിരുദ്ധ വൃത്തങ്ങള്‍ ആരംഭിച്ച പ്രചാരണവുമായി പൊരുത്തപ്പെടുകയും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആശയങ്ങള്‍ വീണ്ടും വിചാരണയിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്ന് അദ്ദേഹത്തെ വീണ്ടും ഗില്ലറ്റിനില്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്താന്‍ ഇസ്ലാമിക പ്രസ്ഥാനങ്ങള്‍ തീരുമാനിക്കയും ചെയ്തു. സെപ്റ്റംബര്‍ 11 ലെ വേള്‍ഡ് ട്രേഡ് സെന്റര്‍ അക്രമാനന്തരം ഭീകരതയുടെ ഉദ്ദേശ്യങ്ങള്‍ അന്വേഷിക്കുന്നതിനും അതിന്റെ വേരുകള്‍ കണ്ടെത്തുന്നതിനുമുള്ള ചട്ടക്കൂടില്‍, സയ്യിദ് ഖുത്ബിന്റെ ആശയങ്ങള്‍ ”ഇസ്ലാമിക അക്രമ”ത്തിന്റെ എല്ലാ ഗ്രൂപ്പുകള്‍ക്കും ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട പ്രചോദനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുകയാണുണ്ടായത്. ലോകത്തിലെ അക്രമ തരംഗങ്ങളുടെ ഭാരം അദ്ദേഹം വഹിച്ചുക്കൊണ്ടിരിക്കെ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളെ ന്യായീകരിക്കുന്നതിനായി അദ്ദേഹം രചിച്ച നിരവധി പാഠങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഒരു പഠനമാകുന്നു ഇത്.

Also read: അപ്പോള്‍ മെറ്റാഫിസിക്‌സ് ചര്‍ച്ചകള്‍ ഇസ്‌ലാമില്‍ പ്രസക്തമല്ലേ?

സംഭവിക്കുന്ന എല്ലാ പ്രതിസന്ധികള്‍ക്കും ഉത്തരവാദിത്വം വഹിച്ചുകൊണ്ട് പന്ത് ഇസ്ലാമിക് സ്റ്റേഡിയത്തിലേക്ക് വലിച്ചെറിയുന്ന വ്യക്തിയുടെ നിലപാടുകള്‍ നമുക്ക് മനസിലാകും, കാരണം അദ്ദേഹം ഈ വിഷയത്തെ ആഴമില്ലാത്ത ഉപരിപ്ലവതയോടെ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നു, തീവ്രവാദ പ്രതിഭാസത്തിന്റെ വ്യാപനത്തിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തം നീക്കംചെയ്യാനും അത് മറ്റുള്ളവരുമായി ബന്ധിപ്പിക്കാനും അദ്ദേഹം ശ്രമിക്കുന്നു. സ്വേച്ഛാധിപതികളും അവരെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന ബാഹ്യശക്തികളുമാണ് യുവാക്കളെ അവരുടെ രാഷ്ട്രീയ, സാമ്പത്തിക, സാമൂഹിക അനീതി കാരണം വിവിധ രൂപങ്ങളില്‍ അക്രമത്തിന്റെ ആശയങ്ങള്‍ എളുപ്പത്തില്‍ ഇരയാക്കിയത്, ഇത് അവസ്ഥകള്‍ തടയുന്നതിനും ശ്വാസം മുട്ടിക്കുന്നതിനും കാരണമായി, യുവാക്കള്‍ക്കിടയില്‍ നിരാശയും അവരുടെ ഭാവി തകര്‍ത്തുകളയുകയും ചെയ്തു. പ്രതിരോധാത്മക ഇസ്ലാമിസ്റ്റുകളുടെ ഒരു നിലപാടും അവരുടെ പ്രചാരണങ്ങളോടുള്ള അവരുടെ പെട്ടെന്നുള്ള പ്രതികരണവും ഞങ്ങള്‍ക്ക് മനസ്സിലാകുന്നില്ല, അവരുടെ ഇടയില്‍ പ്രചരിക്കുന്ന ഒരു തോല്‍വി മനോഭാവം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നതില്‍ അവരുടെ ഏറ്റവും വലിയ ചിഹ്നങ്ങളിലൊന്നായി അവരെ നിരാകരിക്കുന്നു, അത് അവരുടെ നിയന്ത്രണം നഷ്ടപ്പെടുത്തുകയും അവരെ ബാധിക്കുന്ന ഉയര്‍ന്ന തരംഗത്തിനൊപ്പം പോകുകയും അവരുടെ പ്രോജക്റ്റ് നിലത്തുനിന്ന് പൊളിക്കാന്‍ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

ആ തോല്‍വി മനോഭാവം ഒരു ശൂന്യതയില്‍ നിന്നല്ല വന്നത്, കാരണം, ഇസ്ലാമിസ്റ്റുകളില്‍ സംഭവിച്ച മാറ്റങ്ങളുടെ ഒരു പരമ്പരയുടെ ഫലമാണിത്, ചിലത് സങ്കുചിത ചിന്താഗതിക്കാരായ പ്രായോഗിക കണക്കുകൂട്ടലുകളുടെ ലാബലുകളിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നു. അഴിമതിയുടെയും സ്വേച്ഛാധിപത്യത്തിന്റെയും യാഥാര്‍ത്ഥ്യവുമായി അനുരഞ്ജനം നടത്തുക, അതോറിറ്റിയുമായി സെറ്റില്‍മെന്റുകള്‍ക്കായുള്ള അന്വേഷണം നടത്തുക എന്നിവ ഒരു വശത്ത് ഭരണകൂടങ്ങളുടെ അടിച്ചമര്‍ത്തല്‍ ഒഴിവാക്കുന്നതിനും അവരുടെ പരിഷ്‌കരണ പദ്ധതി സ്റ്റേറ്റിന്റെ സ്ഥാപനങ്ങളില്‍ ഇടം നേടുന്നത് വരെ അവരില്‍ ചിലരുടെ മുന്‍തൂക്കമായി മാറി. തീര്‍ച്ചയായും, ഈ അനുഭവങ്ങളുടെ അനന്തഫലങ്ങള്‍ ഓര്‍മിക്കേണ്ട ആവശ്യമില്ല, കൂടാതെ ഈ പ്രോജക്റ്റ് അതിന്റെ ചില വ്യക്തികളുടെ താല്‍പ്പര്യങ്ങളും പൂര്‍വികരും സംരക്ഷിക്കുന്ന തലത്തിലേക്ക് എങ്ങനെ തിരിച്ചെത്തി.

Also read: മുസ്‌ലിം രാഷ്ട്രങ്ങള്‍ നിഖാബ് നിരോധിക്കുമ്പോള്‍!

എന്നാല്‍ അവരുടെ പ്രശ്‌നം അവരുടെ പരിവര്‍ത്തനത്തിന് ഒരു പ്രധാന തടസ്സമായ സയ്യിദ് ഖുത്ബിനെ നേരിടുക എന്നതായിരുന്നു. സ്വേച്ഛാധിപത്യത്തെ അഭിമുഖീകരിക്കുമ്പോള്‍ അദ്ദേഹം പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന പരമമായ അന്തസ്സും ആക്രമണോത്സുകതയും കൂടുതല്‍ ശരിയായ പദപ്രയോഗത്തില്‍ ഒരു പരിധിവരെ വഴക്കമോ കോപമോ ആവശ്യപ്പെടുന്ന ഘട്ടത്തിന് ഉചിതമല്ല. ഏറ്റവും മോശമായ കാര്യം, ഒരു യജമാനനുമായി ഇടപഴകുന്നത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആശയത്തെ വിമര്‍ശിക്കുന്നതില്‍ മാത്രമായി പരിമിതപ്പെടുത്തിയിട്ടില്ല, കാരണം പ്രചാരണത്തിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രതീകാത്മകതയെ ബാധിക്കുകയും വിശ്വാസ്യത ഉപേക്ഷിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതായിരുന്നു. ഇസ്ലാമിക പ്രവണതയ്ക്ക് മുമ്പുള്ള വിവിധ രാഷ്ട്രീയ പ്രവണതകള്‍ അവരുടെ ചരിത്രനേതാക്കളുടെ പദവിയും അന്തസ്സും നിലനിര്‍ത്താന്‍ താല്‍പ്പര്യമുള്ളതിനാല്‍ അവരുമായി ഭിന്നത പുലര്‍ത്തുകയും അവരുടെ ചില ആശയങ്ങളും നിലപാടുകളും അവലോകനം ചെയ്യുകയും ചെയ്തതിനാല്‍ ഇത് വിചിത്രമാണ്. മറ്റുള്ളവര്‍ക്കുവേണ്ടി സംസാരിച്ച ജ്ഞാനോദയ ഇസ്ലാമിസ്റ്റുകളില്‍ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, സയ്യിദ് ഖുത്ബ് വിദ്വേഷത്തിന് ആഹ്വാനം ചെയ്യുന്നുവെന്ന് ചിലര്‍ അവകാശപ്പെടുന്നു, കാരണം അവരില്‍ ചിലര്‍ ചെറുപ്പക്കാര്‍ക്ക് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പുസ്തകങ്ങള്‍ വായിക്കുന്നതില്‍ നിന്ന് മുന്നറിയിപ്പ് നല്‍കുകയും മറ്റുള്ളവര്‍ അദ്ദേഹത്തെ ആക്രമിക്കുന്നതില്‍ കൂടുതല്‍ മുന്നേറുകയും ചെയ്തു.

എല്ലാ ആശയങ്ങളും വീക്ഷണങ്ങളും ഒന്നോ രണ്ടോ പുസ്തകങ്ങളിലായി ചുരുക്കിക്കെട്ടപ്പെട്ടതിന്റെ ഇരയാണ് സയ്യിദ് ഖുത്ബ്. ഇത് ഒരു കാര്യത്തിലും ന്യായമല്ല, പ്രത്യേകിച്ചും ഈ പുസ്തകങ്ങള്‍ ആരാച്ചാരുടെയും അവന്റെ അടിച്ചമര്‍ത്തലിന്റെയും ചമ്മട്ടിക്ക് കീഴില്‍ എഴുതിയതുപോലെ, കാവ്യാത്മക സാഹിത്യ സ്മിയറുകള്‍ക്ക് വിധേയമാകുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശൈലി ഇന്ന് ഏകപക്ഷീയമായി വായിക്കാന്‍ സാധ്യമല്ല. സലഫി ജിഹാദി ഗ്രൂപ്പുകള്‍ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചില ആശയങ്ങള്‍ പ്രയോഗിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, അതിനോട് സാമ്യത ഇല്ലാത്തതിനാല്‍ അദ്ദേഹം അവരുടെ രാജാവായി മാറിയെന്ന് ഇതിനര്‍ത്ഥമില്ല, സയ്യിദ് ഖുത്ബ് ബാധിച്ച എല്ലാവരും തീവ്രവാദികളായില്ല എന്നതിന്റെ തെളിവായി, അതിനടിയില്‍ തുടരാനും അതിലൂടെ അവരുടെ എല്ലാ നടപടികളെയും ന്യായീകരിക്കാനും മാത്രമാണ് അവര്‍ ശ്രമിച്ചിരുന്നത്. ഇതൊക്കെയും മുസ്ലീം ബ്രദര്‍ഹുഡുമായുള്ള സ്ഥാനത്തിനും ഇസ്ലാമിക് ലിബറേഷന്‍ പാര്‍ട്ടി ആസ്വദിച്ച ബഹുമാനത്തിനും പുറമേ, അതിന്റെ സ്വാധീനത്തിന്റെ വിസ്തീര്‍ണ്ണം സലഫി ജിഹാദി സ്ട്രീമിലേക്ക് ചുരുക്കാനാവാത്തതിനാലാണ്, ഇറാനിയന്‍ വിപ്ലവത്തിനുശേഷം അതിന്റെ ചിത്രങ്ങള്‍ തപാല്‍ സ്റ്റാമ്പുകളായി ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, ഷിയ ഇസ്ലാമിക പ്രവണതയെ സ്വാധീനിക്കാന്‍ കഴിഞ്ഞ അപൂര്‍വ സുന്നി ചിഹ്നങ്ങളില്‍ ഒന്നാണിത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ‘മആലിം ഫിത്തരീഖ്’ (milestones) എന്ന പുസ്തകം ഇറാനിയന്‍ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ നേതാവായ അലി ഖുമേനി പേര്‍ഷ്യന്‍ ഭാഷയിലേക്ക് വിവര്‍ത്തനം ചെയ്തു. ഇത് കൊണ്ടാണ് തീവ്രവാദിയെന്നാക്ഷേപ്പിക്കുന്നതില്‍ പരാജയപ്പെട്ട തീവ്രവാദികള്‍ക്ക് അവരുടെ ബോധ്യങ്ങള്‍ക്ക് നിറം നല്‍കുന്ന വിശാലമായ പ്രബുദ്ധമായ സര്‍വേകള്‍ക്കിടയിലും പുറത്തുപോകാന്‍ കഴിയാതിരുന്നത്.

Also read: പള്ളിയില്‍ കിടന്നുറങ്ങാമോ?

സയ്യിദ് ഖുത്ബിന്റെ ചിന്തയെ ബിംബവത്കരിക്കണമെന്ന് ഞങ്ങള്‍ക്ക് അഭിപ്രായമില്ല. സയ്യിദ് ഖുതുബ് ഉയര്‍ത്തിപ്പിടിച്ച ഉന്നതമായ മൂല്യങ്ങളും നിലപാടുകളും കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്നതോടൊപ്പം അദ്ദേഹത്തിന്റെ പെതൃകം, ധാര്‍മ്മികമായി വധിക്കുകയെന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ ഉരുത്തിരിഞ്ഞുവരുന്ന വലിയ തോതിലുള്ള അപകീര്‍ത്തിയും അപവാദവും ഞങ്ങള്‍ വേര്‍തിരിക്കുക മാത്രമാണ് ചെയ്യുന്നത്.

ജീവിതവും സ്വാതന്ത്ര്യവും ഇസ്ലാമിക പ്രസ്ഥാനത്തിന് വേണ്ടി ചെലവഴിച്ച സയ്യിദ് ഖുത്ബിനെയും മറ്റ് ചിഹ്നങ്ങളെയും തുരങ്കംവെക്കുന്നതിലൂടെ, ഇസ്ലാമിക പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ തത്വങ്ങളുടെ ഉറച്ച അടിത്തറ വരെ ഇളകുന്നു. ചിഹ്നങ്ങളെയും പ്രവര്‍ത്തകരെയും കുറച്ചുകാണുകയും അവരുടെ ത്യാഗങ്ങളുടെ സാധ്യതകളെ പരിഹസിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന പ്രസ്ഥാനം അവസരവാദ ദിശയിലേക്ക് നുഴഞ്ഞുകയറുകയും വീണ്ടെടുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു എന്നതിന്റെ ചേതോവികാരം എന്താണ്? ദീര്‍ഘകാലാടിസ്ഥാനത്തില്‍, അതിന്റെ സ്വത്വം നഷ്ടപ്പെടുന്നതും അതിന്റെ നിലനില്‍പ്പിനായുള്ള ന്യായീകരണവും ചെയ്യുന്നതോടെ അത് ആത്മാവില്ലാത്ത ശരീരമായി മാറുകയും അവരുടെ രാജ്യത്തെ സ്വേച്ഛാധിപത്യ രംഗത്തെ സ്വാധീനിക്കുന്ന നിരവധി സംഖ്യകള്‍ മാത്രമാവുകയും ചെയ്യുന്നു. കാരണം, അതിന്റെ ചിഹ്നങ്ങളെയും പ്രവര്‍ത്തകരെയും വിലകുറച്ച് കാണുകയും അവരുടെ ത്യാഗങ്ങളുടെ ഉപയോഗത്തെ പരിഹസിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന അവസരവാദ പ്രവണത അതിന്റെ സ്ഥാനങ്ങളില്‍ നുഴഞ്ഞുകയറാനും അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിക്കാനും എളുപ്പമാക്കുന്നു, അതിനര്‍ത്ഥം അതിന്റെ ഐഡന്റിറ്റിയുടെ ദീര്‍ഘകാല നഷ്ടവും അതിന്റെ നിലനില്‍പ്പിനോടുള്ള ന്യായീകരണവും ആത്മാവില്ലാത്ത ഒരു ശരീരമായും രാജ്യത്തിന്റെ സ്വച്ഛാധിപത്യ രംഗത്തെ സ്വാധീനിക്കുന്ന നിരവധി വ്യക്തികളായും മാറുന്നു എന്നതാണ്.

വിവ. ശാദുലി.പി